JAKIE SKŁADNIKI ODŻYWCZE SĄ ISTOTNE W ŻYWIENIU DZIECI?

Dla zapewnienia organizmowi wszystkich składników odżywczych należy zadbać o urozmaicanie diety. Nie ma jednego produktu spożywczego, który dostarczałby do naszego organizmu wystarczających ilości wszystkich składników odżywczych, witamin i minerałów.

Z diety należy wykluczyć produkty będące źródłem „pustych kalorii”, czyli takich, które dostarczają jedynie energię, głównie pochodzącą z cukrów prostych, a nie wnoszą żadnych niezbędnych składników odżywczych. Do grupy tej należy cukier, słodycze, pieczywo cukiernicze, niektóre desery i przetwory owocowe jak dżem, owoce kandyzowane czy miód. Wiele z wymienionych produktów jest również istotnym źródłem tłuszczu, zwłaszcza niekorzystnych dla zdrowia nasyconych kwasów tłuszczowych i izomerów trans nienasyconych kwasów tłuszczowych.

Odpowiednio zbilansowana, bogata w składniki odżywcze dieta powinna dostarczać:

• węglowodanów złożonych, z których powstaje glukoza. Dlatego bardzo ważne jest regularne spożywanie 4-5 pełnowartościowych posiłków dziennie. Wykazano, że dzieci które spożywają pierwsze śniadania, nie maja problemów z koncentracją podczas zajęć umysłowych. Istotą rzeczy jest aby glukoza była doprowadzana do organizmu w sposób stopniowy, a więc zaleca się w tym celu węglowodany złożone, a ich źródła to: produkty zbożowe nisko przetworzone (chleb, makarony razowe, kasze, ryż brązowy, płatki zbożowe itp.). Cukier jest z nich uwalniany stopniowo i starcza na dłużej, ponadto są one źródłem wielu cennych składników mineralnych i witamin.
• kwasów tłuszczowych omega-3, które biorąc udział w rozwoju układu nerwowego, wpływają na prawidłową pracę i rozwój mózgu, a także poprawiają koncentrację. Są one zawarte w oleju lnianym, rzepakowym, soi i jej przetworach, algach morskich i orzechach włoskich.
• witamin i składników mineralnych, a zwłaszcza: magnezu, cynku, żelaza, witamin z grupy B. Żelazo przyczynia się do prawidłowego rozwoju funkcji poznawczych u dzieci (lepsza koncentracja), podnosi sprawność fizyczną i odporność. Największym jego źródłem są rośliny strączkowe. Natomiast pozostałe składniki w dużej ilości są zawarte w produktach zbożowych z pełnego przemiału, a także warzywach, orzechach, pestkach dyni i słonecznika.
• witamin z grupy B (zwłaszcza B6, B12 i foliany) wpływających na optymalne działanie centralnego układu nerwowego. Pełnią one  funkcje pomocnicze przy wytwarzaniu neuroprzekaźników. Ich bogatym źródłem są zielone warzywa liściaste (kapusta, brukselka, brokuły, szpinak), nasiona roślin strączkowych, produkty zbożowe z pełnego przemiału, cebula, czosnek, migdały, orzechy oraz przetwory mleczne i jaja.
• lecytyny, która jest niezbędna do powstania jednego z neuroprzekaźników i wpływa na pamięć. Występuje ona w orzeszkach ziemnych, soi, siemieniu lnianym i kiełkach pszenicy.
• Witaminy D potrzebnej do prawidłowego stanu kośćca. Zwiększa ona wchłanianie wapnia z przewodu pokarmowego i pobudza procesy kościotwórcze. Znajduje się w nabiale i produktach wzbogaconych.
• Wapnia, który odgrywa istotną rolę w zachowaniu właściwego wzrostu oraz zbudowaniu mocnych kości i zębów w dzieciństwie i wczesnej młodości. Źródłem wapnia są m.in.: morele, figi, orzechy, pomarańcze, migdały, zielone warzywa, sezam.

autor: mgr Hanna Stolińska-Fiedorowicz